OLGUN HUKUK BÜROSU
ÖDEME YAPMAK İÇİN TIKLAYINIZ
İfade Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler09/06/2021

İfade Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İfade Verme ve Sorgu Nedir?

İfade verme; hakkında savcılık tarafından bir soruşturma yürütülmekte olan şüphelinin kolluk kuvvetleri (polis, jandarma vb) veya Cumhuriyet savcısı tarafından suç konusu olayla ile ilgili bilgi vermesi için çağrılmasıdır.

Sorgu: Soruşturma (savcılık) aşamasında şüphelinin sulh ceza hakimi tarafından veya kovuşturma (mahkeme) aşamasındaki sanığın yerel mahkeme(dosyaya bakan mahkeme) hakimi tarafından dinlenmesidir.

 

İfadeye Çağrılma Durumunda Ne yapılmalı?

İfadeye çağırma işlemi ya bir çağrı kağıdıyla ya bizzat kolluğun (polis, jandarma) ikamete gelmesiyle ya da uygulamada en yaygın usul olan telefonla çağırma yöntemiyle yapılmaktadır.

Kişinin çağrıldığı an gitme gibi bir zorunluluğu bulunmamakta ancak uygun bir süre içerisinde ifade vermeye gitmesi tavsiye edilmektedir. Aksi takdirde savcılık tarafından yakalama ya da zorla getirme emri çıkartılabilir ki bu durumlarda kişi kolluk kuvvetlerince isteksiz davranılırsa zorla ifadeye götürülür.

İfade vermeye gitmeden önce bir avukata danışılarak nasıl bir yol izlemesi gerektiği hakkında bilgi almak kişinin lehinedir.

 

İfade Alma Sırasında Neler Olur?

İfade verme usulü soru cevap şeklinde işlemektedir.

1) Kolluk kuvvetleri tarafından kimlik tespiti ve kişilik-ekonomik durum sorgusu yapılır. Bu sorulara cevap vermek zorunlu olup maddi durum sorgusu ilerde adli para cezasına hükmedilebilme durumuna göre hakimin karar vermesinde kullanılacak bir bilgidir.

2) Çağrılma sebebiniz olan suçun konusu, anlayabileceğiniz bir şekilde ayrıntılarıyla anlatılır ve avukat tutma hakkınız hatırlatılır. Kollukta verilen ifadeler olayın sıcağı sıcağına verildiği için mahkeme tarafından oldukça dikkate alınmaktadır. Bu sebeple ifadeye bir avukatla gidilmesi hatta ifade vermeden önce avukat yardımı alınması kişinin lehinedir.

-Müdafi (avukat) seçecek durumda olmadığınızda ve bir müdafi (avukat) yardımından faydalanmak istediğiniz takdirde, baro tarafından bir müdafi (avukat) görevlendirilir (CMK m.147/1-c).

-Kişi istemese de zorunlu müdafii (avukat) uygulanacak durumlar;

  • Alt sınır 5 yıl veya daha fazla olan bir suçtan dolayı ifadenizin alınması durumunda

  • 18 yaş altında iseniz veya kendinizi savunamayacak derecede malul veya sağır ve dilsiz iseniz,

  • Hakkınızda tutuklama istemi varsa,

  • Seri muhakame usululünün (savcılığın suçun cezasına yarı oranda indirim uygulamak suretiyle belirlediği yaptırım) yapıldığı bir soruşturma ise siz istemeseniz de tarafınıza bir avukat verilecektir.

3) Kişiye susma hakkı hatırlatılır. Susma hakkınızı kullandığınız takdirde bu durum sizin aleyhinize bir sonuç doğurmaz. Savcılık ya da mahkeme gözünde suçu kabul ettiğiniz izlenimini uyandırmaz. Anayasal bir hak olup kişi istediği soruda bu hakkını kullanabilir. Kişi, evet-hayırlı sorulara cevap vermek zorunda değildir.

4) Şüpheden kurtulmak için somut delillerin (tanık, kamera kaydı, belge, HTS ve baz verisi) toplanacağını isteyebileceğiniz hatırlatılır. Aleyhinize var olan şüphe nedenlerini ortadan kaldırmak ve lehinize olan hususları ileri sürme olanağı tanınır.

 

İfade Sonucu Oluşturulan Tutanak Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Beyanlarınız bilgisayar ortamında yazılarak tutanak şeklinde çıktı alınır. Bu tutanak ifadeyi alan, ifadeyi yazan ve ifadesi alınan tarafından imzalanır. Tutanağın bir örneği tarafınıza verilmelidir.

Bu tutanak dikkatle okunmalı ve ifadenize aykırı bir durum varsa düzeltilmesi talep edilmelidir. Tutanağı imzalamak gibi bir zorunluluğunuz bulunmamaktadır. Tutanağa geçen ifadeler çarpıtılmış bir şekilde ise imza atmayabilirsiniz. İfadenizi avukatla beraber vermediğiniz takdirde mahkeme huzurunda tarafınızca kabul edilmedikçe bu tutanakta geçen ifadelerin delil değeri bulunmamaktadır. Yine de mahkemenin daha pozitif bir bakış açısına sahip olabilmesi ve beyanlarınızın tutarlı olması için verilen ifadeye özen gösterilmelidir.

 

İfade Almada Yasak Usuller Nedir?

Kolluk kuvvetleri ya da savcılık ifadenizi alırken kötü davranma, işkence, ilaç verme, yorma, aldatma, cebir ve tehditte bulunma, kanuna aykırı vaatte bulunma ve bazı araçlar kullanma gibi yasaklanmış usulleri kullanamaz. Bu usuller uygulandığı takdirde verilen ifade özgür iradeye dayanmadığı için geçersizdir.

 

İfade Verme Sicilime İşler Mi?

Karakola ya da savcılığa ifade vermek için çağrıldığınızda bu durum ya da verdiğiniz ifade herhangi bir şekilde adli sicile işlemez. Sadece ifade vermeye gitmediğiniz takdirde hakkınızda yakalama kararı çıkartılırsa bu yakalama kararı polis tarafından tutulan GBT (Genel Bilgi Tarama) adlı sisteme kaydedilecektir. Bu sisteme kayıtlı olmanın hukuki açıdan bir önemi bulunmamaktadır.

Görüleceği üzere ifade verme aşaması dikkatli yönetilmediği takdirde olay mahkeme aşamasına taşındığında ayağınıza takılabilecek bir taş niteliğindedir. Herhangi bir hak kaybı yaşamamak ve en lehinize olan sonucu elde edebilmek için konu ne olursa olsun ifade vereceğiniz zaman bir avukatın yardımından faydalanmanızı tavsiye etmekteyiz.

 

OLGUN HUKUK -Av. Ümit OLGUN

Ceza Hukuku Departmanı

Av. Ramazan BAL & Av. Rabia KIRAÇ

Stj. Av. Zeynep CEREN

DETAYLI BİLGİ İÇİN

TELEFON VE WHATSAPP:+90 (553) 048 68 12

MAİL ADRESİ : olgunhukukburosu@gmail.com

 

Blog Yazıları

+90 (332) 400 00 38

+90 (332) 400 00 48

+90 (332) 342 48 84

+90 (553) 048 68 12

info@olgun.av.tr

Fetih mah. Kültür cad. Nefer sok. Olgun Plaza No:1/b Posta Kodu: 42000 Karatay / KONYA