Engelli emekliliği ve malulen emeklilik, SGK nezdinde sigortalı olan vatandaşların daha erken ve daha az prim gün sayısı ile emekli olmasını sağlayan emeklilik türleridir. Yazımızda, engelli emekliliği ve malulen emekliliğe ilişkin temel bilgiler vereceğiz ve bu konularda en çok sorulan soruları cevaplayacağız.
ENGELLİ EMEKLİLİĞİ
Engelli Emekliliği Nedir?
İster sigortalılık öncesi isterse sonradan meydana gelsin, %40 ve üzerinde engeli bulunan SGK nezdinde sigortalıların yararlanabileceği, avantajlı, daha az çalışma süresi ve daha az prim gün sayısı gerektiren emeklilik türüdür. Özürlü-sakat emekliliği, vergi indirimli emeklilik olarak da bilinir.
Engelli Emekliliğinin Şartları Nelerdir?
Şartlar SSK (4-A), BAĞ-KUR (4-B) ve Emekli Sandığı (4-C)’liler için farklıdır. SSK’lılar için işe başlama tarihi ve engel oranı; prim gün sayısı ve sigortalılık süresi açısından önemli iken, BAĞ-KUR’lular için işe başlama tarihinin önemi yoktur. Emekli Sandığı’na tabi olan sigortalılar için ise ne engel oranının ne de işe başlama tarihi dikkate alınır. Engel oranının %40 ve üzerinde olması yeterlidir. Yalnızca memuriyete başladıktan sonra engeli ortaya çıkanlarda engel oranı prim gün sayısını etkiler.
Malulen Emeklilik Engelli Emekliliği midir?
Hayır, değildir. Malulen emeklilik ayrı bir emeklilik türüdür. Şartları farklıdır.
Engelli Emekliliği İçin Vergi İndirim Belgesi Gerekir mi?
SSK ve Emekli Sandığı’na tabi olan sigortalılar için gerekirken BAĞ-KUR’lular için gerekmez. Ayrıca vergi indirim belgesi talep edildiği sırada sigortalı olunması gerekmektedir.
Engelli Emekliliğinde Yaş Şartı Var mıdır?
Yoktur.
Engelli Emeklisi Çalışırsa Maaş Kesilir mi?
Hayır, kesilmez. Ancak normal emekliler gibi sosyal güvenlik destek primi öder.
Engelli Emeklisi Normal Emeklilere Göre Daha mı Az Maaş Alır?
Hayır, aksine normal emeklilere göre %5 daha fazla emekli maaşı alır.
Engelli Emeklileri Engelli Aylığı Mı Alır?
Hayır. Engelli emeklilerinin almış olduğu aylık emekli maaşıdır. Engelli aylığının şartları ve miktarı ise tamamen farklıdır.
MALULEN EMEKLİLİK
Malulen Emeklilik Nedir?
Çalışanın işe girdikten sonra malul kalması ile hak kazanılan emeklilik türüdür.
Malulen Emekliliğin Şartları Nelerdir?
10 yıldan uzun süredir sigortalı olan ve en az 1800 prim gün sayısına sahip olan çalışanın, herhangi bir hastalık veya kaza nedeniyle %60 ve üzerinde çalışma ve meslekte kazanma gücünü kaybetmesi ve bunun Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi üzerine hak kazandığı emeklilik türüdür. Sigortalının sürekli birisinin bakımına muhtaç hale gelmesi durumunda ise 10 yıl şartı yoktur.
Malulen Emeklilikte Vergi İndirim Belgesi Gerekir mi?
Hayır, gerekmez.
Malulen Emeklilikte Yaş Şartı Var mıdır?
Hayır, yoktur.
Malulen Emekli Çalışırsa Maaş (Aylık) Kesilir mi?
Malullük aylığı bağlanmış bulunan sigortalının, Kanuna tabi olarak yeniden çalışmaya başlaması halinde aylığı, çalışmaya başladığı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren kesilir. Bunların sosyal güvenlik destek primine tabi tutularak, aylıkları kesilmeden çalışmaları mümkün değildir.
Ancak 1/10/2008 tarihinden önce sigortalı olup malullük aylığı alanlar, aylık sigorta statüsü dışındaki sigorta statüsünde SGDP tabi çalışabilir. 4/a Kapsamında malullük aylığı alan sigortalı 4/b kapsamında sigortalı olmayı gerektirir faaliyette bulunursa aylığından % 15 oranında SGDP kesilir. 4/b Kapsamında malullük aylığı alan sigortalı 4/a kapsamında sigortalı olursa işveren ödediği ücretten %7,50 oranında SGDP keserek SGK’ya yatırır.
|
SSK’lı bir işe başlarsa |
Bağ-Kur’lu bir işe başlarsa |
Emekli Sandığı’na bağlı bir işe başlarsa |
SSK’dan malulen emekli olanlar |
Aylık kesilir. |
Aylık kesilmez. Aylıklardan oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. |
Aylıkları kesilmez. |
Bağ-Kur’dan malulen emekli olanlar |
Aylıkları kesilmez. Prime esas kazançları üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilir. |
Aylık kesilir. |
Aylıkları kesilmez. |
Emekli Sandığı’ndan emekli olanlar |
Aylıkları kesilmez. Prime esas kazançları üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilir. |
Malullük aylıkları kesilmez. Aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilir |
Aylıkları kesilir, emekli sandığına tabi hizmetleri devam ettirilir. |
Malulen Emekli Normal Emeklilere Göre Daha mı Az Maaş Alır?
Hayır. Aksine emeklilik maaşı normal emeklilikten bir miktar yüksektir.
En Düşük Malullük Aylığı Tutarı Ne Kadardır?
En düşük malullük aylığı tutarı 1.500 TL' dir.
Olgun Hukuk Bürosu- Av. Ümit OLGUN
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Departmanı
DETAYLI BİLGİ İÇİN
TELEFON VE WHATSAPP:+90 (553) 048 68 12
MAİL ADRESİ : olgunhukukburosu@gmail.com
+90 (332) 400 00 38
+90 (332) 400 00 48
+90 (332) 342 48 84
+90 (553) 048 68 12
info@olgun.av.tr
Fetih mah. Kültür cad. Nefer sok. Olgun Plaza No:1/b Posta Kodu: 42000 Karatay / KONYA