Yoklama Kaçağı Nedir?
Yoklama kaçağı, askerlik çağındaki bir kişinin Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenen süre içerisinde askerlik işlemlerini (yoklama, muayene vb.) yaptırmaması durumudur. Kısaca, askere sevk için gerekli işlemlere hiç başlamamış ya da yoklama işlemlerine katılmamış kişilere "yoklama kaçağı" denir.

Yoklama kaçağı ile bakaya arasında fark vardır:

Yoklama kaçağı: Hiçbir şekilde yoklama işlemi yaptırmayan kişidir.

Bakaya: Yoklama yaptırdığı hâlde, kendisine bildirilen sevk tarihinde birliğine teslim olmayan kişidir.

Yoklama Kaçağı Olmanın Hukuki Sonuçları
Yoklama kaçağı durumunda kişiler aşağıdaki hukuki yaptırımlarla karşılaşabilir:

1) İdari Para Cezası:
Her yoklama kaçağına, tespit edildikleri her gün için idari para cezası uygulanabilir. Ceza miktarı yıllara göre değişiklik gösterebilir. Güncel ceza miktarları Milli Savunma Bakanlığı tarafından ilan edilir.

2) Kamu Hizmetlerinden Yararlanma Kısıtlaması:
Yoklama kaçağı olanlar devlet memurluğu başvurusu yapamaz, üniversite kaydı gibi işlemler sınırlanabilir.

Yoklama Kaçağı Olarak Yakalanma:
Genel kolluk kuvvetleri tarafından yapılan kimlik kontrolleri sırasında yoklama kaçağı tespit edilen kişiler, en yakın askerlik şubesine sevk edilir.

İdari Para Cezası Ne Kadardır ve Nasıl İtiraz Edilir?
İdari para cezası, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında uygulanır. Ceza miktarı her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenir. 2025 yılı yoklama kaçağı cezası kendiliğinden gelenler için günlük 46,32 TL, yakalananlar için günlük 92,65 TL'dir. Bakaya cezası ise kendiliğinden gelenler için günlük 46,32 TL, yakalananlar için günlük 92,65 TL'dir.

Cezaya itiraz etmek isteyen kişiler, cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurabilir.

Yoklama Kaçağı Durumunda Ne Yapılmalı?
En kısa sürede e-Devlet üzerinden ya da en yakın askerlik şubesine giderek durumunuzu kontrol edin.

Eğer yoklama kaçağı iseniz, sevk işlemlerini başlatın veya askerlik erteleme (tecil) talebinde bulunun.

İdari para cezası size tebliğ edildiyse, ödeme ya da itiraz süresini geçirmeyin.

Bir avukattan hukuki destek alarak süreci daha güvenli yönetebilirsiniz.

Sonuç
Yoklama kaçağı olmak sadece bir idari işlem eksikliği değil, aynı zamanda ciddi yaptırımlara yol açabilecek bir durumdur. Bu nedenle askerlik işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılması büyük önem taşır. Unutmayın, sorunla ne kadar erken ilgilenirseniz, ileride karşılaşacağınız cezai yükümlülükler o kadar azalır.

Olgun Hukuk - Av. Ümit OLGUN

İdare-Vergi ve Vatandaşlık Hukuku Departmanı

Av. Rabia KIRAÇ - Stj.Av. Tolga TOMUR